جلال بقایی نایینی

استاد جلال بقایی نایینی فرزند شادروان مصطفی بقایی در سال 1287 در نایین متولد شد وهمان جا در مکاتب قدیمی به تحصیل پرداخت ومقدمات عربی وفرانسه را در کنار دروس مکتبی ونزد افراد آشنا ومطلع آموخت وسپس به مطالعات پی گیر در تاریخ ومتون ادبی فارسی پرداخت اما به قول خود او مطالعه اش در دیوان شعرا بسیار کم بود واین روی عقیده خاصی است که داشته ودارد وبر خلاف نظامی عروضی که معتقد است شاعر باید بیست هزار بیت از اشعار شعرای سَلف را حفظ کند تا به مضامین وآهنگ وانسجام وترکیبات بدیع وصحیح آشنا شود ،این تلاش را مثمر ثمری نمی داند ومی گوید اگر چنین کند ،مقادیر زیادی از مضامین دیگران در ذهن شاعر جای گیر می شود واگر هم عیناً تکرار نشود ،به صورت دیگری منعکس می گردد.بنابراین بقایی اگر شعری گفته است،روی ذوق فطری وارثی خود گفته وسخنش ماخوذ و متاثر یا برداشته ومنتحل از دیگران نیست .

از لحاظ طبع وذوق شعری هم او نسب از بزرگان ادب نایین می برد بقایی شاعر بالفطره است وبه همین جهت است که بافت شعر او و مضامین وترکیبات وتعبیرات آن نشان دهنده استقلال طبع این سراینده نامدار است وضمن اینکه در قالب شعر کهن سخن می گوید کمتر وجه تشابهی میان سخنان او ودیگران توان جست وبه عبارت دیگر جز از طبع وقاد وخاطر نقاد خود از هیچ کس الهامی نگرفته است .
بقایی غزلیاتی در جوانی به سبک هندی وبا کمال استادی ورقت ودقت معنی سروده است ،اما تبحر ویژه اش در سرودن قطعات وبالاخص قطعات انتقادی است که آنرا دشوارترین نوع شعر می داند ودر این قالب طنز های اجتماعی بسیار قوی ودلپذیر سروده است ،او در شیوه مستقل ومختار خود استاد واز نوادر زمانه است .
استاد بقایی جز والایی کم نظیر فضیلت شاعری دارای سجایای اخلاقی ،وارستگی ،سخاوت وانواع بزرگواری ها است وبه حق می توان گفت :انسانی است قابل اعتماد وشاعری هست درخور ستایش ودوستی است مهربان ،گرانقدر وفاضل.
در پایان سخن درباره این عزیز همان گوییم که آذر بیگدلی درباره مشتاق اصفهانی گوید :شادم که به استادیش استاد ندیدم. شایان ذکر است استاد بقایی در تاریخ 31/2/1376 درگذشت و اینک مزار او در بهشت کبری واقع می باشد.
گزیده ای از اشعار مرحوم جلال بقایی نایینی:

درِ بسته

همه روز روزه بودن همه شب نماز کردن
همه ساله از پی حج سفر حجاز کردن
بمساجد ومعابد همه اعتکاف جستن زملاهی و مناهی همه احتراز کردن
شب جمعه ها نخفتن به خدای راز گفتن زوجود بی نیازش طلب نیاز کردن
پی طاعت وزیارت به نجف مقیم گشتن بمضاجع ومراقد سفر دراز کردن
بحضور قلب ذکر خفی وجلی گرفتن
طلب گشایش کار زکار ساز کردن
بمبانی طریقت به خلوص راه جستن بمبادی حقیقت گذر از مجاز کردن
بخدا قسم کسی را ثمر آنقدر نبخشد
که برروی مستمندی در بسته باز کردن