Pirnia traditional house, ethnology museum

 

The Pirnia traditional house is a perfect example of the regional desert houses in terms of architecture and art. The house consists of an exterior, an interior, a deep garden, a silo room, and all of the facilities that a lord’s house needed to have. When you enter the house and pass the first corridor, you reach an octagonal room called “hashti”, which used to be a waiting room for clients and visitors. Beautiful paintings, amazing plasterwork of Qur’anic stories, a book of famous poems, and exquisite calligraphy decorate the living room. The house was constructed in the Safavid Period. First, a judge of Naein lived there. During the Qajar Period, the house belonged to a governor of Naein. A few decades ago, the house was purchased by the Ministry of Culture and Art. After renovation in 1994, the house was converted into the desert ethnology museum.

Pirnia traditional house

خانه تاریخی پیر نیا

خانه تاریخی پیرنیا به عنوان یکی از مهمترین مساکن سنتی شهر نائین الگوی مهم معماری و هنری خانه های تاریخی منطقه و کویر مرکزی ایران محسوب می گردد.این خانه متعلق به دوران صفویه بوده و از اجزاء مختلفی از جمله ورودی ، دالانهای متعدد ، هشتی ، غلامگردش، ایوان شاه نشین ، اتاق نشیمن ، گودال باغچه ، باغ و بخشهای مختلف دیگر تشکیل شده است.این بنا از مجموعه خانه های متعددی تشکیل می شده که هرکدام با کاربردی متفاوت و مخصوص ساخته شده است .

ازجمله اندرونی ، بیرونی ، حیاط خلوت و ... این خانه به عنوان خانه حاکم نائین بوده و در ابتدا شخصی به نام قاصی نور الهدی در این خانه زندگی می کرده و در دوره قاجار به خاندان پیرنیا رسیده و شخصی به نام میرزا احمد خان پیرنیا حاکم نائین در این خانه زندگی می نموده است .

مهمترین ویژگی هنری خانه تاریخی پیرنیا وجود نقاشیهای دیواری و گچبری های بسیار زیبای آن که در ایوان شاه نشین ، اتاق تشریفات و اتاق مخصوص حاکم بوده می توان یاد نمود .

این گچبریها در قسمت فوقانی بخشهای ذکر شده را شامل گردیده که در آن کتیبه هائی با اشعار مختلف عظمت معماری و هنر را نشان می دهد.

این گچبریها شامل قابهای متعددی بوده و داستانهای هفت پیکر نظامی شامل: داستانهای خسرو و شیرین ، یوسف و زلیخا ، صحنه های شکارگاه ، داستانهای عاشقانه و خیالی را به نمایش گذاشته است .

ترکیب تزئینات معماری و گچبریها و نقاشیها، زیبائی زایدالوصفی را به تصویر کشیده است

از دیگر تزئینات این بنا می توان به تزئینات معماری کاربندی ها ، یزدی بندی ها ،رسمی بندی ها اشاره نمود.

درنقاشیهای موجود درقسمتهای مختلف این بنا نقوش گیاهی، هندسی ، گل و مرغ ، اژدها و حیوانات مختلف زیبائی آن را دو چندان نموده است .

یکی از بخشهای مهم این بنا ، وجود فضای گودال باغچه در مرکز حیاط بوده که به عنوان تابستان نشین خانه و به جهت دسترسی به آب قنات حفر گردیده است .

این خانه در سال 1349 توسط فرهنگ و هنر خریداری و پس از انجام مرمتهای مورد نیاز بنا در سال اسفند 1373 به موزه مردم شناسی کویر نائین تبدیل گردید که درآن مردم از طریق اشیاء ، لوازم ، وسایلی که در جای جای فضاهای خانه ، ویترینها قرارگرفته با فرهنگ مردمان کویر و حاشیه کویر آشنا می گردند و شامل نمایش زندگی کویری ، وسایل کشاورزی ، ادوات و وسایل نظامی ، پوشاک ، صنایع و حِرَف دستی و هنرهای سنتی ، آداب و رسوم و اعتقادات مردمان بومی منطقه آشنا می شوند.

بنای تاریخی پیرنیا با توجه به ویژگی و اهمیت آن به عنوان مهمترین خانه تاریخی شهر نایین و همچنین وجود موزه مردم شناسی کویر نایین در آن یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری برای گردشگران محسوب گردیده و سالانه بیش از 50 هزار گردشگر خارجی و داخلی از آن بازدید می نمایند .در نوروز سال جدید نیز این بنای تاریخی به صورت کامل در خدمت گردشگران با برنامه های ویژه و ایجاد نمایشگاه و فروشگاه صنایع دستی در مجاورت آن در خدمت مهمانان می باشد

خانه تاریخی فاطمی

بنای تاریخی خانه فاطمی در محله نوآباد و جنب بازار تاریخی شهر نائین واقع گردیده است این بنا به عنوان یکی از مهمترین مساکن سنتی شهرستان نائین محسوب گشته و در حال حاضر در مالکیت اداره میراث فرهنگی،صنایع دستی وگردشگری شهرستان نائین در حال مرمت می باشد .

این بنای تاریخی متعلق به خاندان فاطمی ها در نائین بوده و ساخت آن مربوط به دوره قاجار و کمی قبل از آن می باشد. این بنا از بخشهای مختلفی که هرکدام کاربرد مخصوصی داشته ساخته شده است که می توان به بخشهای اندرونی ،بیرونی ، محل نگهداری احشام واسطبل یاد نموده که هرکدام از آنها از فضاهای متعدد معماری دیگر از جمله اتاقهای متعدد ، دالانها،بهارخوابها ، مطبخ ، حمام ، اتاق مخصوص پذیرایی ، اتاق مخصوص استراحت میهمانان ، محل نگهداری غلات و حبوبات ، سردابها و ... تشکیل شده است .

از مهمترین ویژگی های هنری وتزئینی این بنامی توان به گچبریهای بسیارزیبا، نقوش گیاهی وگل و بوته های موجود دراتاق ارسی وتزئینات مختلف معماری دیگرازجمله رسمی بندیها ، کاربندیها ،مقرنس کاری و... که در بخشهای مختلف این خانه قراردارد نام برد .

یکی دیگر از ویژگیهای هنری _ ترئینی این خانه وجود دربها و پنجره های مشبک بسیارزیبا که در آن ازتکنیکهای مختلف کار باچوب مثل گره چینی و کام و زبانه استفاده شده و نیز از شیشه های الوان که بسیار زیبا و جذاب می باشد می توان نام برد .

بنای تاریخی خانه فاطمی به شماره4702مورخ11/10/80 درفهرست آثارملی ایران به ثبت رسیده است .