مسجد جامع نائین

مسجد جامع نائین مسجدی به عظمت تاریخ
سبک ساخت این مسجد شبستانی و بسیار شبیه و قابل مقایسه با مسجد تاریخانه دامغان می باشد.

مسجد جامع نائین دارای شاخصه های خاص و ویژه ای بوده که بر اهمیت آن افزوده است .که از آن جمله

 1- گچبریها : گچبریهای بسیار زیبای محراب ، بالای محراب و سه ستون روبروی آن می باشد ، این گچبریها الگوی گچبری ایرانی بوده و تأثیر معماری ایرانی بر هنر اسلام را می توان درگلهای دوازده پر، ستونهای تزئینی و نقوش گیاهی و هنری موجود در آن مشاهده نمود

براساس مقایسات انجام شده گچبریهای موجود مسجدمتعلق به دوران آل بویه بوده و حدوداً هزار سال بدون هیچ دخل و تصرفی هنوز هر بازدیدکننده را به خود جذب می نماید.
در قسمت بالای محراب و در گچبریهای آن دوکتیبه را به خط کوفی مشجری می توان ملاحظه نمودکه آن شامل آیات قرآنی سوره نمل و توبه می باشد .

2- منبر: یکی ازآثار مهم موجود در مسجد جامع نائین وجود منبر چوبی و تزئین شده با هنر منبت و بسیار زیبا در مجاورت محراب می باشد.

در سمت چپ منبر و در قسمت فوقانی آن کتیبه ای وجود دارد که تاریخ منبر متعلق به 711 هجری قمری ساخته شده با نام شاه محمود کرمانی و واقف آن به نام ملک التجار دیده می شود که با این اوصاف ساخت منبر که متعلق به قرن هشتم و حدوداً هفتصد سال قدمت دارد.
ساخت این منبر از تکنیک کام و زبانه و چفت و بست استفاده شده و هیچ گونه میخ فلزی در آن بکار نرفته است البته در دوره های بعدی بستهای فلزی را در بعضی نقاط آن می توان ملاحظه نمود .
3- معماری: سبک ساخت مسجد جامع نائین معروف به سبک شبستانی و ستونه ای بوده و فاقد ایوان و گنبد و به صورت تک مناره می باشد.
شکل کلی بنا شامل صحن یا حیاط در مرکز بوده و ستونها و رواقها در اطراف آن می باشد. از ویژگیهای مهم معماری مسجد می توان به ستونهای متنوع آن با اشکال مختلف استوانه، مربع، چند ضلعی و ... یاد نمود که در سراسر مسجد قابل ملاحظه می باشد .
در بعضی از قسمتهای مسجد نمونه هایی از دیواره های اصلی نیز یافته شده که شامل خشتهای خام با ابعاد38×38×10 می باشد که در دوره های مختلف با کاهگل ، گچ و گل سفید در چند نوبت نمای آن را شکل داده است .

از ویژگیهای مهم معماری مسجد جامع نائین کمر پوشهایی در طرف چپ و راست محراب بوده که در دوره های بعدی به این مسجد الحاق گردیده است .

این الحاقات جهت استفاده بانوان در مراسم و مجالس ساخته شده و تهیه گردیده که از نظر ساخت به صورت مسطح ساخته شده است .
از ویژگیهای مهم معماری مسجد زیر زمین و یا سرداب مسجد بوده که در ساخت آن از تکنیک کنداستفاده شده و تماماً در دل زمین حفرگردیده است .
از دیگر بخشهای معماری مسجد وجود پایاب ووضوخانه بوده که در قدیم از طریق آب قنات تأمین می شده است .
تک مناره مسجد جامع نائین با بیش از 28 متر ارتفاع به صورت هشت ضلعی از دورترین نقاط اطراف شهر قابل مشاهده می باشد .
این مسجد 6 ورودی داشته که یکی از ورودی های اصلی آن دارای تزئینات بسیار زیبائی بوده که متعلق به دوره ایلخانی می باشد .
در شمال مسجد شبستان زیبائی وجود دارد که بادر نظرگرفتن معماری دوره های قبلی در دوره  قاجار با معماری کاملاً متفاوت به این مسجد الحاق و اضافه گردیده است .
این مسجد به شماره 144 در سال 1310 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و سالیانه بیش از هزاران گردشگر داخلی و خارجی از آن بازدید می نمایند.

Cloak weaving

Cloak weaving
 
Art cloak weaving of handicrafts and elegant ancient city is Naein. Alayam this industry in the Old Bushehr, Foothills and city Naein Mhmdyh section has spread. Srdabhay cloak weaving sector Mhmdyh using several techniques have been made to each of them, usually 8 to 10 were working Endo currently are 1 to 2 people. Kind of Bay Naein Encryption camel and sheep or wool and a cloak Taqh length 6 m and weight 5 / 2 kilogram is. Cloak weaving machines made of wood and straw are included as components in the rear and front units Nvrdhay Dftyn Vshanh pedal in the middle and two open between tar and ... Are.

 How to work
 
 Kirk camel after being deposited is washed with water. Namrghvb After drying the parts are separated. More desirable parts by housewives are several stages Mvkshy Shvdkrk Mvkshy by shear and is Hallaj. Kirk Hallaj by Jrkhhay hand spinning into yarn and the Duke Dvkhayy work by hand to say Rysydh Myshvddmlv Can be. To work here is done by different people. Weaver Dvkhay wheelbarrow ready Raba on the Tornado MFG. MFG when weaving takes place inside the shuttle.

 
 For the first weaver to weave the right pedal with right foot down in the range of tar will be opened after the shuttle from the right vocal passed between the left and brought out after the shuttle bringing out the middle to woof hand makes (for this work is done after the tar sludge woof Dftyn be) then the right hand Dfty Cloak weaving Is it on two or three Gyrdv impact it causes on the woof. Again with the left foot pedal on the left to take down Tar Open to size and then shuttle to shuttle between the left vocal yarn through to the middle again Dftyn speeds and two or three times this causes the stamen is repeated so long as 20 to 30 cm before it is woven on Mqra rolling forward is complicated to 6 meters in length to increase.
 
 Woven cloak after being separated from the device and another device that only two are rolled back and front pay and Atvkshy and then is ready for sewing. Baha

بازار تاریخی نایین

مهمترین معبر اصلی و مرکز تجاری شهر نایین در قدیم بازار تاریخی نایین بوده که از وسط بافت تاریخی نایین می گذشته است.

ورودی بازار به عنوان یکی از دروازه های قدیم شهر بوده که به دروازه تاریخی چهل دختران معروف می باشد .

بازار تاریخی نایین در طول دوره های مختلف تاریخی شکل و توسعه یافته و بنای اولیه آن متعلق به دوره ایلخانان و بیشترین رونق آن در زمان صفویه می باشد .

طول بازارتاریخی نایین حدودا"1000 متر و عرض آن بین 3 تا 5 مترمتغیربوده و شامل170باب مغازه می باشد.

بازار تاریخی نایین دارای دو کاروانسراو بارانداز بوده که کاروانسرای بزرگ آن درست پس از عبور از دروازه تاریخی چهل دختران در سمت راست بازار قرارداشته که در حال حاضر فقط سردر ورودی آن باقی مانده است.

دروازه چهل دختران دارای دو برج بوده و چسبیده به حصار تاریخی شهر نایین می باشد که دورتادور حصار تاریخی شهر نایین را خندقی احاطه نموده و محل عبور از دروازه به وسیله پل متحرک میسر می شده و در بالای دروازه اتاقکی برج مانند بوده که در هنگام هجوم بیگانگان درب اصلی بسته و ازطریق تیرکشها و آتش دانها به دشمن حمله می نمودند.دروازه تاریخی چهل دختران و ورودی بازار دارای دودرب بزرگ می باشد .

این بنای تاریخی به شماره 1564 به تاریخ 24/5/56 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.  

عبابافی نایین

همانگونه که استحضار دارید عبای نائین از لحاظ مرغوبیت و ظرافت به شهرت جهانی رسیده است. این صنعت دستی و سنتی نائین در محیطی کاملاً سنتی نیز تولید می شود . کارگاههای عبابافی محمدیه مجموعه ای از تقریباً 15 کارگاه سنتی است...
 

البته در قدیم تعداد این کارگاهها بسیار بیشتر بوده است. همه این کارگاهها با تکنیک کند در دل زمین حفر گردیده است و بیش از چند صد سال مولد بهترین عبای جهان بوده و هستند.

عبای نائین از دو جنس پشم گوسفند و نوع مرغوبت تر آن کرک شتر می باشد.با این تفاوت که پشم گوسفند پس از چیدن و شستشو باید به رنگ قهوه ای در آید ولی کرک شتر رنگ طبیعی خود را حفظ می کند.رنگ کردن پشم گوسفند نیز به صورت رنگرزی کاملاً سنّتی بوده و برای این کار از پوست گردو وپوست انار استفاده می شود. مرحله بعد در فرآوری پشم حلّاجی آن است .حلّاجی برای این است که پشم ها کاملاً از هم باز شده و ضایعات آن از آن خارج گردد.حلّاجی پشم با وسیله ای به نام چَک و کمان انجام می گردد.چک وسیله ایست چوبی تقریباً شبیه یک گوشت کوب و کمان زهی است که با روده گاو درست می شده و دارای ارتعاش زیادی است و همین ارتعاش باعث باز شدن پشم ها از همدیگر می شود. پس از اینکه پشم ها از این مرحله گذشتند باید به صورت نخ درآیند. این کار را معمولاً زنان مسنّ در خانه ها انجام می دهند.این کار توسط یک چرخ نخ ریسی چوبی دستی و بسیار ساده انجام میگیرد. این چرخ پشم را به صورت گلوله های نخی بیضی شکل در می آورد که در اصطلاح محلی به آن دُملو می گویند.از این پس مرحله بافت عبا باید آغاز گردد.

پیش از این باید شخص عباباف دار عبا و چلّه آن را برای این کار آماده کرده باشد.چلّه کشی عبا نیز خود مرحله ای پر زحمت و تخصصی است.
یک دار عبا از قسمتهای مختلفی مانند ماکو،دفتین یا شانه،پدال های چپ و راست،نَوَرد،ساد و غیره تشکیل شده است.
برای اینکه پود های پشمی از بین تارهای عبا عبور کند باید دوکهای نخ(دُملو)را در داخل وسیله ای به نام ماکو قرار داد.ماکو تقریباً به اندازه کف دست است که از جنس چوب یا استخوان می باشد و داخل آن خالی است و دُملو درون آن قرار میگیرد.دستگاه عبا دو پدال چوبی در پایین دارد که با فشار دادن متناوب آنها تارهای عبا به صورت یک در میان از همدیگر فاصله گرفته و ماکو که دوک نخ نیز در داخل آن قرار دارد به راحتی از بین آنها عبور می کند.با هر بار عبور ماکو از بین تارها باید یکبار دفتین یا شانه را بر لن کوبید تا نخ ها به صورت محکم در تارها بنشیند.با تعویض پدال راست یا چپ دوباره تارها به صورت یک در میان از هم باز شده و فضای عبور دوباره ماکو ایجاد می شود.این کار را باید تا پایان مرحله اتمام عبا ادامه داد. طول یک قواره پارچه عبا 6 متر و عرض آن حدود 80 سانتیمتر است.پس از اینکه طول عبا به این حد رسید مرحله بافت عبا به پایان می رسد و مرحله پرداخت و آماده کردن نهایی آن فرا می رسد. تا کنون ما تقریباً بیست روز را پشت سر گذاشته ایم تا به این مرحله رسیده ایم.ابتدا باید پرز های اضافی عبا با وسیله ای مربع شکل و زبر و یا تیغ های مخصوص این کار از روی عبا تراشیده شود.این مرحله چندین بار تکرار می شود تا سطح عبا کاملاً نرم و صاف شود.مرحله بعدی مرحله اُطوکشی است که معمولاً با اطوهای زغالی سنّتی انجام می گردد و ازاین پس پارچه عبا که به صورت بسیار نرم و مخمل مانند در آمده برای دوخت در اندازه های مخلف می رود. قیمت یک قواره عبا با پشم گوسفند به طور متوسط 60 هزار تومان و قیمت آن با کرک شتر ه طور متوسط 150 هزار تومان می باشد که این مبالغ در قبال هزینه و وقت صرف شده برای این کار بسیار ناچیز است و برای همین در فقط در بخش محمدیه نائین تعداد کمی از افراد سالخورده به این کار مشغولند.در سالهای اخیر گامهایی موثّر اما ناکافی در راه احیاء یا حداقل حفظ این صنعت زیبا برداشته شده است.امید است که با حمایت بیشتر دست اندر کاران خصوصاً حمایت مالی از عبابافان از انقراض این صنعت بی بدیل جلوگیری شود.

نمایشگاه و فروشگاه صنایع دستی رمضانی

آسیاب آبی ریگاره

آسیاب آبی ریگاره محمدیه یکی از شاهکارهای معماری منطقه با عجایب ساخت آن و تکنیکهای فنی جهت احداث آن از آثار تاریخی مهم منطقه محسوب می گشته که با پی گیریهای متعدد میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان نائین بعد از 25 سال از دل خاک نمایان گشته و احیاء گردید.

آسیاب ریگاه به عنوان یک آسیاب آبی با قدمت زیاد و با استفاده از آب قنات آب کیخسرو صدها سال فعالیت داشته است .این بنای تاریخی بااستفاده از تکنیک کند دردل زمین کنده شده و هیچ مصالح ساختمانی درآن دیده نمی شود و تماما" با طول حداقل 130 متر و عمق 30متر حفر گردیده است .

پس از عبور از راهرو بسیار عمیق و طویل آن با شیب بسیار تند به محل اصلی آسیاب به صورت چند اتاق و محل آرد کردن گندمها می رسیم .با توجه به حجم زیاد آب قنات مذکور در گذشته این آسیاب یکی از آسیاب های مهم منطقه محسوب و تمامی شهرها و روستاهای اطراف را نیز سرویس دهی نموده است .

تکنیک آن به این صورت بوده که آب قنات را در عمق 18 متری و سپس به طرف محوطه اصلی آسیاب و تنوره ای که بیش از 12 متر عمق داشته هدایت و در نتیجه آب قنات در عمق 30 متری و با فشار بالا پره های چرخ آسیاب را چرخانده و به فعالیت خود ادامه می داده است پس از آن آب را به وسیله سه کانال دیگر به قنات اصلی هدایت می نموده اند.

این بنا در مرداد ماه سال 85 با تحقیقات و بررسی های متعدد توسط اداره میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری شهرستان نائین کشف و بازگشائی گردیده و پس از آن ابتدا مرمت دالانهای ورودی استحکام بخشی و مرمت گردیده و خاکهای زایدی که سالهای گذشته در این آسیاب ریخته شده و آن را محو نموده بود از آن خارج گردید.

.

آسیاب آبی

آسیاب ریگاره

آسیاب ریگاره محمدیه